Dodatek cukru może być najbardziej niezdrową częścią naszej diety.

Z tego powodu szukamy naturalnych alternatywnych, takich jak ksylitol.

Ksylitol wygląda i smakuje jak cukier, ale ma mniej kalorii i nie podnosi poziomu cukru we krwi.

Liczne badania wskazują, że może poprawić zdrowie jamy ustnej i posiada inne korzyści zdrowotne.

Artykuł przedstawia szczegółową analizę ksylitolu i jego wpływ na zdrowie.

Czym jest ksylitol i jak jest produkowany?

Ksylitol jest substancja kwalifikowana jako alkohol cukrowy (lub  alkohole polihydroksylowe).

Alkohole cukrowe to mieszanka cząsteczki cukru i cząsteczki alkoholu. Ich struktura daje im zdolność pobudzania słodkich receptorów smakowych na języku.

Ksylitol występuje w niewielkich ilościach w wielu owocach i warzywach, a zatem jest naturalny. Ludzie nawet produkują małe ilości ksylitolu za pośrednictwem normalnych przemian metabolicznych.

Jest częstym składnikiem gumy do żucia bez cukru, cukierków, miętówek, żywności przyjaznej cukrzykom i produktów do higieny jamy ustnej.

Ksylitol ma podobną słodycz do zwykłego cukru, ale zawiera 40% mniej kalorii :

  • Cukier: 4 kalorie na gram.
  • Ksylitol: 2,4 kalorii na gram.

Ksylitol Cukier Brzozowy
Ksylitol Xylitol Cukier Brzozowy

Ksylitol wygląda bardzo podobnie do cukru czyli jak biały, krystaliczny proszek.

Oczywiście jeśli chodzi o ksylitol słodzący rafinowany, a więc oczyszczony bez żadnych składników zmieniających smak i zapach.

Ksylitol można wytwarzać z drzew, takich jak brzoza, ale może być również pozyskiwany z procesu przemysłowego, w który przekształca włókna roślinne o nazwie xylanu na ksylitol.

Mimo że alkohole cukrowe są technicznie węglowodanami, większość z nich nie podnosi poziomu cukru we krwi, a tym samym nie liczą się jako węglowodany do "wagi netto" produktów, co czyni je popularnym słodzikiem w produktach nisko-węglowodanowych.

Przy okazji nie należy się bać alkoholowej części ksylitolu ... ta nie ma nic wspólnego z alkoholem którym ludzie się upijają (etanolem). Alkohole cukrowe są bezpieczne dla alkoholików.

Podsumowanie: Ksylitol to typ środka słodzącego o nazwie alkohol cukrowy i występuje w niektórych roślinach. Wygląda i smakuje jak cukier, ale ma o 40% mniej kalorii.

Ksylitol ma bardzo niski indeks glikemiczny i nie powoduje skoków poziomu cukru i insuliny we krwi

Jednym z ujemnych wpływów dodawania cukru (i syropów roślinnych o wysokiej zawartości fruktozy) jest to, że podnosi skokowo poziom cukru we krwi oraz stężenie insuliny.

Dużą ilość fruktozy (którą jest słodzona duża ilość codziennie spożywanych produktów) może prowadzić do odporności na insulinę, która powoduje szereg schorzeń np. nadwagę, nadciśnienie, problemy ze stawami, zaburzenia hormonalne, skoki wagi ciała, a nawet może spowalniać procesy myślowe a nie leczona wyniszcza organizm , powoduje śmierć tkanek i wiele innych problemów metabolicznych.

Ksylitol nie zawiera fruktozy i ma nieznaczny wpływ na poziom cukru i insuliny we krwi ( 1 , 2 ).

W związku z tym żadne szkodliwe efekty używania cukru nie występują przy spożywaniu ksylitolu.

 


Indeks glikemiczny (klasyfikacja produktów żywnościowych na podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi w 2-3 godziny po ich spożyciu) ksylitolu wynosi tylko 7, natomiast zwykły cukier ma wskaźnik glikemiczny 60-70 ( 3 , 4 ).

Można również uważać ksylitol jako przyjazny utracie wagi środek słodzący, ponieważ zawiera on 40% mniej kalorii niż cukier.

Dla osób z wysokim zagrożeniem cukrzycą, cukrzyków, osób cierpiących na otyłość i inne problemy metaboliczne, ksylitol jest doskonałą alternatywą dla cukru.

Mimo że nie ma jeszcze badania na ludziach, badania na zwierzętach wykazały, że ksylitol może złagodzić objawy cukrzycy, zmniejszyć gromadzenie tłuszczu w jamie brzusznej, a nawet zapobiec przyrostowi masy ciała przy tłustej diecie ( 5 , 6 , 7 ).

Podsumowanie: W przeciwieństwie do cukru, ksylitol ma nieznaczny wpływ na poziom cukru i insuliny w krwi. Liczne badania na zwierzętach wskazują że spożycie ksylitolu może przynieść wymierne korzyści dla zdrowia metabolicznego.

 


Ksylitol sprawia że szkodliwe bakterie w jamie ustnej nie mają pożywki i dzięki temu pozytywnie wpływa na zdrowie zębów.

Wielu dentystów zaleca korzystania z gumy do żucia słodzonych ksylitolem ... nie bez powodu.

Jest tak, ponieważ liczne badania wskazują, że ksylitol wykazuje silne właściwości zdrowotne dla jamy ustnej i pomoc w zapobieganiu próchnicy zębów ( 8 ).

Jednym z najważniejszych powodów próchnicy jest typ bakterii występującej w jamie ustnej zwanych Streptococcus mutans. Bakterie te odpowiedzialne są przede wszystkim za uszkodzenia płytki nazębnej i próchnice.

Chociaż posiadanie tej bakterii w jamie ustnej jest normalne, gdy ich liczba niebezpiecznie rośnie system immunologiczny zaczyna atakować bakterie. Może to prowadzić do chorób jamy ustnej, takich jak zapalenie dziąseł.

Bakterie Streptococcus mutans żywią się glukozą ze zjadanego przez nas pożywienia, ale nie mogą pożywiać się ksylitolem. Zastępując cukier ksylitolem redukujemy dostępna pożywkę dla szkodliwych bakterii ( 9 ).

Ale efekty działania ksylitolu są znacznie większe, bakterie mimo że go nie trawią napychają się nim.

Gdy bakterie zapchają się ksylitolem, nie są w stanie pożywiać się glukozą, co prowadzi do przerwania cyklu wytwarzania nowych bakterii i kontroli ich ilości na odpowiednim, nie zagrażającym zdrowiu, poziomie.

Innymi słowy, kiedy żujemy gumy z ksylitolem (lub używamy go jako słodzika), metabolizm cukru w szkodliwych bakteriach jest zablokowany i bakterie dosłownie umierają z głodu ( 10 ).

W jednym z badań, stosując słodzone ksylitolem gumy do żucia, obniżono stężenie szkodliwych bakterii o od 27% do nawet 75%, bez wpływu na pożyteczne bakterie ( 11 ).

Ksylitol Cukier Brzozowy
Ksylitol Xylitol Cukier Brzozowy


Ksylitol ma także inne korzyści stomatologiczne :

  • Zwiększa wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, co jest dobre dla zębów i może również ochronić przed osteoporozą ( 12 ).
  • Zwiększa produkcję śliny. Ślina zawiera wapń i fosforany, które odżywiają i pomagają w remineralizacji zębów.
  • Zmniejsza kwasowość śliny, co prowadzi do mniejszej degradacji szkliwa zębów.

 

Liczne badania wskazują że ksylitol, przez zastąpienie cukru, lub dodając go do codziennej diety, można zmniejszyć ubytki i próchnice zębów od 30% aż do 85% ( 13 , 14 ).

Ponieważ stan zapalny leży u podstaw wielu chorób przewlekłych, zmniejszenie zapalenia dziąseł i płytki nazębnej może mieć korzystny wpływ na resztę ciała.

Podsumowanie: Ksylitol może pozbawiać pożywki szkodliwe bakterie w jamie ustnej, tym samym zmniejszając próchnice i gromadzenie się płytki nazębnej. Co może pomóc w zapobieganiu próchnicy zębów i chorób zapalnych dziąseł.

Ksylitol zmniejsza szansę infekcji ucha u dzieci i walczy z drożdżami Candida albicans

Usta, nos i uszy są ze sobą połączone.

Z tego powodu bakterie, które żyją w ustach mogą w końcu spowodować zapalenie ucha, które jest powszechnym problemem u dzieci.

Okazuje się, że ksylitol można pozbawiać pożywki niektóre z tych bakterii, w taki sam sposób, jak z bakteriami Streptococcus mutans ( 15 ).

W jednym z badań u dzieci z powtarzającymi się infekcjami ucha, dodanie do codziennej diety gum słodzonych ksylitolem zmniejszyło częstotliwość infekcji o 40% ( 16 ).

Ksylitol pomaga również zwalczać drożdże Candida albicans, zmniejszając ich zdolność  przyklejania się do powierzchni ciała gdzie mogą powodować zakażenia ( 17 ).

Podsumowanie: Gumy do żucia słodzone ksylitolem mogą zmniejszyć szanse na zapalenie ucha u dzieci i pomóc w walce z infekcją drożdży Candida albicans.

Ksylitol ma kilka innych potencjalnych korzyści zdrowotnych

Kolagen jest najliczniejszym białkiem w organizmie, znajduje się w dużych ilościach w skórze (zapewnia jej elastyczność) i w tkankach łącznych (ścięgnach), występuje nawet w rogówce oka.

Istnieją badania na zwierzętach pokazujące że ksylitol może zwiększyć produkcję kolagenu, a dzięki temu przyczynić się do przeciwdziałania skutkom starzenia się skóry a nawet pomóc w wygładzeniu zmarszczek ( 18 , 19 ).

Ksylitol może również działać profilaktycznie przeciwko osteoporozie, spożywanie ksylitolu prowadzi do zwiększenia zawartości mineralnej i objętości kości u zwierząt ( 20 , 21 ).

Chociaż ksylitol może zabijać szkodliwe bakterie w jamie ustnej, może też być pożywką dla potrzebnych dla dobrego trawienia bakterii w jelitach ( 22 ).

W związku z tym ksylitol działa podobnie do rozpuszczalnego błonnika .

Podsumowanie: Ksylitol może przyczynić się do zwiększenia produkcji kolagenu i zmniejszyć ryzyko osteoporozy. Wydaje się również mieć działanie prebiotyczne, będąc pożywką dla pożytecznych bakterii w jelitach.

Ksylitol Cukier Brzozowy
Ksylitol Xylitol Cukier Brzozowy


Czyżby Ksylitol był bez wad ... niestety nie, jest wysoce toksyczny dla psów.

U ludzi ksylitol jest wchłaniany powoli i praktycznie nie ma wpływu na produkcję insuliny.

Niestety tego samego nie można powiedzieć o psach.

Gdy psy zjedzą ksylitol ich trzustka rozpoczyna produkcję dużych ilości insuliny, gdyż organy wewnętrzne psa odbierają ksylitol jak glukozę.

Kiedy dojdzie do takiej sytuacji, komórki pobierają glukozę z krwiobiegu, a to może prowadzić do hipoglikemii (niski poziom cukru we krwi) i być wręcz śmiertelne dla psów ( 23 ).

Ksylitol może mieć również szkodliwy wpływ na czynność wątroby u psów, w wysokich dawkach powodując nawet niewydolność wątroby ( 24 ).

Należy pamiętać że już około 0,1g ksylitolu na kilogram masy ciała psa może mieć zgubny wpływ. Pies ważący 3 kg zachoruje po zjedzeniu już 0,3 g ksylitolu, a jest to mniej niż w pojedynczej gumie do żucia.

Więc jeśli jesteś właścicielem psa przechowuj ksylitol w niedostępnym dla niego miejscu. Jeśli zauważasz, że twój pies przypadkowo zjadł ksylitol natychmiast zabierz go do weterynarza wraz z opakowaniem ksylitolu.

Podsumowanie: Ksylitol może być bardzo toksyczny dla psów, przy spożyciu nawet małych ilości może prowadzić do hipoglikemii oraz niewydolności wątroby.

Efekty uboczne, dawkowanie i przeciwwskazania.

Ksylitol na ogół jest dobrze tolerowany, ale niektórzy ludzie gdy spożyją go zbyt dużo mogą mieć kłopoty trawienne, takie jak wzdęcia czy biegunka.

Jeśli będziemy stopniowo wprowadzać ksylitol do diety i damy czas ciału na przyzwyczajenie się do niego to szansa na pojawienie się wyżej wymienionych kłopotów jest bardzo mała.

Jeśli nie jesteś pewien, czy twoje ciało toleruje alkohole cukrowe, to w przypadku zjedzenia większej ilości, pozostań najlepiej blisko toalety.

Długotrwałe spożywanie ksylitolu wydaje się być całkowicie bezpieczne.

W jednym z badań, badani spożywali średnio 1,5 kg ksylitol miesięcznie, przy maksymalnej dziennej dawce ponad 400 gramów bez żadnych negatywnych skutków ( 25 ).

Ludzie wykorzystują alkohole cukrowe do słodzenia najróżniejszych rzeczy ... kaw , herbat i  do różnych przepisów kulinarnych. Można zastąpić cukier ksylitolem w stosunku 1:1.

Jeśli masz Zespół jelita drażliwego lub nietolerancję FODMAPs , to musisz być bardzo ostrożny ze spożywaniem wszystkich alkoholi cukrowych, najlepiej robić to pod nadzorem, lub całkowicie wyeliminować z codziennej diety.


Jeśli chcesz coś posłodzić ksylitol jest doskonałym wyborem.

W przypadku większości słodzików zastanawiamy się czy szkodzą, czy nie szkodzą, w przypadku ksylitolu badania dowodzą że jego spożycie przynosi rzeczywiste korzyści zdrowotne.

Nie powoduje skoku cukru i insuliny we krwi, pomaga pozbyć się szkodliwych bakterii w jamie ustnej i dobrze wpływa na przyjazne bakterie w jelicie.

Czego można chcieć więcej od słodzika?

 

 

 

Ksylitol Cukier Brzozowy
Ksylitol Xylitol Cukier Brzozowy

 

 

 

 

 

 

Przypisy:

1 http://archive.diabetes.ca/files/SugarAlcohols--Wolever--CJDDecember2002.pdf
2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1178408/
3 http://www.glycemicindex.com/foodSearch.php?num=2481&ak=detail
4 http://www.glycemicindex.com/foodSearch.php?num=410&ak=detail
5 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22832597
6 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21765599
7 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21434778
8 http://www.aapd.org/media/Policies_Guidelines/P_Xylitol.pdf
9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21508
10 http://adr.sagepub.com/content/21/1/74.extract
11 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3434645/
12 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4010648
13 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1067728
14 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21576989
15 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC90255/
16 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2352484/
17 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10946407
18 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15832042
19 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10983872
20 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11721142
21 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9591750
22 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4076932
23 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22381181
24 http://www.aspcapro.org/sites/pro/files/xylitol.pdf
25 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/783060

Źródła
http://www.lef.org/magazine/2014/2/Sweet-As-Sugar-Health-Benefits-Of-Stevia-And-Xylitol/Page-01
http://www.wikipedia.org/
http://authoritynutrition.com/xylitol-101/