Nasza koleżanka Karolina Kamińska
w swojej Zdrowej bajce opisuje
jak Księżniczka Atopinka
Atopowe Zapalenie Skóry
zdrową dietą leczyła.
Większość ludzi nigdy nie słyszało o witaminie K2.
Witamina ta jest rzadka w diecie zachodniej i nie przywiązuje się do niej dostatecznej uwagi.
Jednak ten potężny składnik odżywczy odgrywa istotną rolę w wielu aspektach zdrowia.
W rzeczywistości witamina K2 może być "brakującym ogniwem" w diecie, którego niedobór jest przyczyną wielu śmiertelnych chorób.
Czym jest witamina K?
Witamina K została odkryta w 1929 roku przez Duńskiego naukowca Henrika Dama jako składnik odżywczy niezbędny do krzepliwości krwi ( krzepnięcia krwi ).
Początkowo odkrycie odnotowano w niemieckim czasopiśmie naukowym w którym została nazwana "Koagulationsvitamin" z tej nazwy wywodzi się skrót "K" ( 1 ).
Wcześniej zbieżność z obecnością witaminy K i dobrym zdrowiem zauważył legendarny dentysta Weston Price który na początku XX wieku studiował stosunki między dietą a chorobami w różnych populacjach.
Odkrył on że diety z niektórymi produktami nie przetworzonymi przemysłowo miały wysoką zawartość niezidentyfikowanego składnika pokarmowego który zdawał się zapewniać ochronę przed próchnicą zębów i niektórymi chorobami przewlekłymi.
Nazwał ten tajemniczy składnik odżywczy "Activator X", który obecnie został uznany za witaminę K2.
Istnieją dwie główne formy witaminy K ... K1 (filochinon) znajduje się w produktach roślinnych takich jak zielone warzywa liściaste, natomiast witamina K2 (menachinon) znajduje się w żywności pochodzenia zwierzęcego i w sfermentowanej żywności roślinnej ( 2 ).
Witamina K2 jest podzielona na kilka różnych podtypów, ale najważniejsze są MK-4 i MK-7.
Podsumowanie: Witamina K została pierwotnie odkryta jako składnik odżywczy biorący udział w krzepnięciu krwi. Istnieją dwie formy witaminy K: K1 (rośliny) i K2 (pokarmy pochodzenia zwierzęcego i sfermentowana żywność roślinna).
Jak działają witaminy K1 i K2 ?
Wapń jest niezwykle ważnym minerałem.
Jest więcej niż tylko materiałem do budowy kości i zębów, odgrywa kluczową rolę w różnych procesach biologicznych organizmu ( 3 ).
Główną funkcją witaminy K jest modyfikacja białek, w ten sposób aby dać im zdolność do wiązania wapnia.
W ten sposób witamina K "włącza" właściwości wiążące (wapń) białek.
Jednak role witaminy K1 i K2 są tak różne, że wielu uważa że powinny być w ogóle klasyfikowane jako oddzielne składniki odżywcze.
Witamina K1 jest używana głównie w wątrobie do aktywacji białek wiążących wapń zaangażowanych w krzepnięcie krwi, podczas gdy K2 jest używana do aktywacji białek regulujących umieszczenie wapnia w miejsca gdzie jest on potrzebny ( 4 ).
Podsumowanie: Główną funkcją witaminy K jest aktywacja właściwości wiązania wapnia przez białka. K1 jest głównie zaangażowane w proces krzepnięcia krwi, a K2 pomaga regulować gdzie wapń jest umieszczany w organizmie.
Witamina K2 może pomóc w zapobieganiu chorobą sercowo-naczyniowym.
Gromadzenie się wapnia w tętnicach jest jednym z najgroźniejszych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych ( 5 , 6 , 7 ).
Z tego powodu wszystko co może zmniejszyć osady wapnia w naczyniach krwionośnych może pomóc w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym.
W tym może pomóc witamina K2, zapobiegając osadzaniu się wapnia w naczyniach krwionośnych ( 8 ).
W badaniu Rotterdamskim, pacjenci którzy spożywali najwięcej witaminy K2, mieli 52% mniejsze ryzyko na rozwój zwapnienia tętnic i 57% mniejsze ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych w ciągu 7-10 lat ( 9 ).
Inne badanie w którym wzięło udział 16.057 kobiet wykazały, że uczestniczki z najwyższym spożyciem witaminy K2 miały znacznie mniejsze ryzyko chorób serca. Przyjmowanie 10 mikrogramów K2 dziennie, zmniejszyło ryzyko chorób serca o 9% ( 10 ).
Dla przypomnienia witamina K1 nie miał żadnego wpływu na choroby serca w obu tych badaniach.
Niestety w kilku badaniach klinicznych które zostały wykonane użyto tylko formy K1, która wydaje się być nieskuteczna w zmniejszaniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych ( 11 ).
Ze względu na ogromną ilość zgonów na choroby sercowo-naczyniowe jesteśmy w rozpaczliwej potrzebie długoterminowych kontrolowanych badaniach na temat wpływu K2 na choroby serca. Jest wysoce prawdopodobne że skuteczny mechanizm biologiczny i silne korelacje występujące w badaniach obserwacyjnych zostaną potwierdzone.
Znaczenie tych badań jest bardzo wysokie ... choroby układu krążenia są najczęstszą na świecie przyczyną śmierci. W 2012 roku z tego powodu zmarło 14 milionów ludzi ( 12 ).
Podsumowanie: Wyższe spożycie witaminy K2 jest silnie związane ze zmniejszeniem ryzyka choroby sercowo-naczyniowej. Witamina K1 działa w większości w wątrobie nie wpływając na ryzyko choroby sercowo-naczyniowej.
Witamina K2 może poprawić zdrowie kości i zmniejszyć ryzyko osteoporozy.
Osteoporoza (zrzeszotnienie kości) jest częstym problemem w krajach zachodnich.
Jest to szczególnie powszechna choroba u starszych kobiet i mocno podnosi ryzyko złamań.
Jak wspomniano powyżej witaminę K2 odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia, głównego minerału znajdującego się w kościach.
Witamina K2 aktywuje dwa białka zwane "białkami macierzy GLA" oraz osteokalcyne które aktywnie wiążą wapń i przyczyniają się do budowy i utrzymania zdrowia kości ( 13 , 14 ).
Co ciekawe jest też sporo dowodów na podstawie kontrolowanych badań z których wynika że K2 ma korzystne właściwości dla zdrowia kości.
Przeprowadzając 3-letnie badanie na 244 kobietach po menopauzie stwierdzono, że te przyjmujące suplementy z witaminą K2 miały wiele wolniejsze spadki gęstości mineralnej kości związanej z wiekiem ( 15 ).
Długotrwałe badania na temat japońskich kobiet wykazały podobne korzyści, choć nie używano wysokich dawek witaminy K2. Z 13 prób tylko jedna nie wykazała znacznej poprawy zdrowia kości.
W siedmiu próbach klinicznych w których badano złamania kości stwierdzono, że witamina K2 zmniejsza częstotliwość złamań kręgosłupa o 60%, złamań szyjki kości udowej o 77% i reszty kości o 81% ( 16 ).
Dzięki wynikom tych badań Japończycy oficjalnie zalecają suplementację witaminy K2 w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy ( 17 ).
Podsumowanie: Witamina K2 odgrywa istotną rolę w metabolizmie kostnym i badania sugerują że może pomóc w zapobieganiu osteoporozie i zmniejszyć ilość złamań kości.
Witamina K2 może poprawić zdrowie zębów.
Naukowcy podejrzewają że witamina K2 może mieć duży wpływ na zdrowie zębów.
Dotychczas nie przeprowadzono badań bezpośrednio na ludziach.
Na podstawie badań na zwierzętach i roli witaminy K2 w metabolizmie kostnym, uzasadnione jest założenie że wpływa też na zdrowie zębów.
Jednym z głównych białek regulujących zdrowie jamy ustnej są osteokalcyny, te same białka które są kluczowe dla metabolizmu kostnego i jest aktywowane przez witaminę K2 ( 18 ).
Osteokalcyna uruchamia mechanizm który stymuluje wzrost nowej zębiny, która jest zwapniałą tkanką pod szkliwem na zębach ( 19 , 20 ).
Witamina A i D również odgrywają ważną rolę i działają synergistycznie (wzmacniają swoje działanie gdy są razem) z witaminą K2 ( 21 ).
Podsumowanie: Uważa się że witamina K2 może odgrywać kluczową rolę w zdrowiu jamy ustnej, ale obecnie nie ma badań przeprowadzonych na ludziach które by to potwierdziły w 100% .
Witamina K2 może pomóc w walce z rakiem.
Rak jest częstą przyczyną śmierci w krajach zachodnich.
Mimo że współczesna medycyna znalazła wiele sposobów aby go leczyć, nadal rośnie ilość zachorowań.
Dlatego znalezienie skutecznych metod zapobiegania chorobom nowotworowym jest sprawą najwyższej wagi.
Co ciekawe kilka badań sprawdzało wpływ witaminy K2 na pewne typy nowotworów.
Wyniki dwóch badań klinicznych sugerują że witamina K2 może redukować nawroty raka wątroby i zwiększać czas życia ( 22 , 23 ).
Badanie obserwacyjne na 11.000 mężczyzn wykazało, że wysokie spożycie witaminy K2 jest związane z obniżeniem o 63% ryzykiem zaawansowanego raka prostaty. Podczas gdy witamina K1 nie miała na to wpływu ( 24 ).
Mam nadzieję że w najbliższej przyszłości będziemy mieli dokładniejsze badania dotyczące wpływu witaminy K2 na nowotwory.
Podsumowanie: Witamina K2 poprawia szansę przeżycia pacjentów z rakiem wątroby. Mężczyźni którzy spożywają najwięcej K2 mają niższe ryzyko zaawansowanego raka prostaty.
Pokarmy bogate w witaminy K2
Ludzie mogą częściowo konwertować witaminę K1 w organizmie na niewielkie ilości witaminy K2 MK-4 . Jest to użyteczne ponieważ ilość witaminy K1 w typowej diecie jest dziesięć razy większa od witaminy K2.
Jednak obecne badania wskazują że proces konwersji jest bardzo nieefektywny bo zachodzi w miejscach gdzie witamina K2 nie może być wchłonięta do organizmu, znacznie bardziej korzystne jest bezpośrednie spożycie witaminy K2.
Witamina K2 jest również w małym stopniu wytwarzana przez bakterie jelitowe w jelicie grubym, istnieją dowody że antybiotyki o szerokim spektrum działania mogą pogłębić niedobór K2 przez niszczenie tych bakterii ( 25 , 26 ).
Niestety średnie spożycie tego ważnego składnika odżywczego jest bardzo niskie w nowoczesnej diecie.
Witamina K2 jest w niektórych środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego i w sfermentowanej żywności, niestety spożycie tych rodzajów żywności jest bardzo małe.
Dobrym źródłem zwierzęcym są produkty z dużą ilością tłuszczów mlecznych, ale tylko od krów karmionych trawą na wolnym wybiegu, wątroby i żółtka jaj z ekologicznego chowu ( 27 ).
Witamina K jest rozpuszczalna w tłuszczach co oznacza że nisko-tłuszczowe i "chude" produkty pochodzenia zwierzęcego nie mają jej prawie wcale.
Żywność pochodzenia zwierzęcego zawiera podtyp K2 MK-4, podczas gdy sfermentowanej żywność roślinna, taka jak natto i miso zawiera podtypy od MK-5 do MK-14 ( 28 ), podtypy które pochodzą z fermentowanych roślin mają znacznie dłuższy czas aktywności biologicznej w organizmie niż te pochodzenia zwierzęcego, K2 MK-7 zawarta w natto jest aktywna nawet do 72 godzin gdy K2 MK-4 tylko od 2 do 3 godzin.
Jeśli te pokarmy nie są dostępne dla Ciebie to alternatywą jest suplementacja.
Korzyści z uzupełniania witaminy K2 można zwiększyć jeszcze bardziej jeśli połączymy ja z witaminą D3, ponieważ te dwie witaminy działają synergistycznie, czyli wzajemnie wzmacniają swoje działanie ( 29 ).
Jeśli jesteś zainteresowany to bardzo dobrym wyborem są suplementy witaminy K2 o podtypie MK-7 dostępne np. w
Sklep Naturalna Medycyna
Holistic Witamina K2 MK7.
Osobiście mimo że staram się jeść produkty od karmionych trawą krów hodowanych na wolnym wybiegu i jaj ekologicznych od kur żyjących na wolnym wybiegu, to również prowadzę suplementacje witaminy K2 każdego dnia.
Mimo że nie wszystkie właściwości witaminy K2 zostały potwierdzone u ludzi, ale obecne badania na temat witaminy K2 i jej wpływu na zdrowie powodują że staje się jedną z najważniejszych witamin dla człowieka.
Może nawet w niektórych przypadkach ratować życie i zdrowie ludzi.
Paweł Lisiecki
Nasza koleżanka Karolina Kamińska
w swojej Zdrowej bajce opisuje
jak Księżniczka Atopinka
Atopowe Zapalenie Skóry
zdrową dietą leczyła.
Przypisy:
1 "Vitamin K Metabolism" Paul Newman, Martin J. Shearer
2 "Vitamin K-containing dietary supplements: comparison of synthetic vitamin K1 and natto-derived menaquinone-7." Schurgers LJ, Teunissen KJ, Hamulyák K, Knapen MH, Vik H, Vermeer C.
3 "Intracellular Calcium Homeostasis and Signaling" Marisa Brini, Tito Calì, Denis Ottolini, Ernesto Carafoli
4 "Tissue-specific utilization of menaquinone-4 results in the prevention of arterial calcification in warfarin-treated rats." Spronk HM, Soute BA, Schurgers LJ, Thijssen HH, De Mey JG, Vermeer C.
5 "Coronary artery calcium score prediction of all cause mortality and cardiovascular events in people with type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis." Kramer CK, Zinman B, Gross JL, Canani LH, Rodrigues TC, Azevedo MJ, Retnakaran R.
6 "Coronary calcium as a predictor of coronary events in four racial or ethnic groups." Detrano R, Guerci AD, Carr JJ, Bild DE, Burke G, Folsom AR, Liu K, Shea S, Szklo M, Bluemke DA, O'Leary DH, Tracy R, Watson K, Wong ND, Kronmal RA.
7 "Coronary calcification score: the coronary-risk impact factor." Thompson GR, Partridge J.
8 "Vitamin K Dependent Proteins and the Role of Vitamin K2 in the Modulation of Vascular Calcification: A Review" Margueritta S. El Asmar, Joseph J. Naoum and Elias J. Arbid.
9 "Dietary Intake of Menaquinone Is Associated with a Reduced Risk of Coronary Heart Disease: The Rotterdam Study" Johanna M. Geleijnse, Cees Vermeer, Diederick E. Grobbee, Leon J. Schurgers, Marjo H. J. Knapen, Irene M. van der Meer, Albert Hofman and Jacqueline C. M. Witteman.
10 "A high menaquinone intake reduces the incidence of coronary heart disease." Gast GC, de Roos NM, Sluijs I, Bots ML, Beulens JW, Geleijnse JM, Witteman JC, Grobbee DE, Peeters PH, van der Schouw YT.
11 "Vitamin K Status and Vascular Calcification: Evidence from Observational and Clinical Studies" M. Kyla Shea and Rachel M. Holden
12 "The top 10 causes of death" World Health Organization
13 "Vitamin K Nutrition, Metabolism, and Requirements: Current Concepts and Future Research" Martin J. Shearer, Xueyan Fu and Sarah L. Booth
14 "Vitamin K Deficiency Is Associated with Incident Knee Osteoarthritis" Devyani Misra, Sarah L. Booth, Irina Tolstykh, David T. Felson, Michael C. Nevitt, Cora E. Lewis, James Torner, Tuhina Neogi.
15 "Three-year low-dose menaquinone-7 supplementation helps decrease bone loss in healthy postmenopausal women" M. H. J. Knapen, N. E. Drummen, E. Smit, C. Vermeer, E. Theuwissen
16 "Vitamin K and the prevention of fractures: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials." Cockayne S, Adamson J, Lanham-New S, Shearer MJ, Gilbody S, Torgerson DJ.
17 "[Vitamin K2]." Ishida Y.
18 "Vitamin K2 enhances osteocalcin accumulation in the extracellular matrix of human osteoblasts in vitro." Koshihara Y, Hoshi K.
19 "Induction of type I collagen and osteocalcin in human dental pulp cells by retinoic acid." Thaweboon S, Thaweboon B, Choonharuangdej S, Chunhabundit P, Suppakpatana P.
20 "Formation of odontoblast-like cells from cultured human dental pulp cells on dentin in vitro." Huang GT, Shagramanova K, Chan SW.
21 "Effect of retinoic acid on osteocalcin gene expression in human osteoblasts." Oliva A, Della Ragione F, Fratta M, Marrone G, Palumbo R, Zappia V.
22 "The effect of menatetrenone, a vitamin K2 analog, on disease recurrence and survival in patients with hepatocellular carcinoma after curative treatment: a pilot study." Mizuta T, Ozaki I, Eguchi Y, Yasutake T, Kawazoe S, Fujimoto K, Yamamoto K.
23 "Effect of menatetrenone, a vitamin k2 analog, on recurrence of hepatocellular carcinoma after surgical resection: a prospective randomized controlled trial." Ishizuka M, Kubota K, Shimoda M, Kita J, Kato M, Park KH, Shiraki T.
24 "Dietary intake of vitamin K and risk of prostate cancer in the Heidelberg cohort of the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC-Heidelberg)." Nimptsch K, Rohrmann S, Linseisen J.
25 "The production of menaquinones (vitamin K2) by intestinal bacteria and their role in maintaining coagulation homeostasis." Conly JM, Stein K.
26 "Reduction of vitamin K2 concentrations in human liver associated with the use of broad spectrum antimicrobials." Conly J, Stein K.
27 "Nutritional Intake of Vitamins K1 (Phylloquinone) and K2 (Menaquinone) in The Netherlands" L. J. Schurgers, J. M. Geleijnse, D. E. Grobbee, H. A. P. Pols, A. Hofman, J. C. M. Witteman, and C. Vermeer
28 "Determination of phylloquinone and menaquinones in food. Effect of food matrix on circulating vitamin K concentrations." Schurgers LJ, Vermeer C.
29 "Vitamins D and K as pleiotropic nutrients: clinical importance to the skeletal and cardiovascular systems and preliminary evidence for synergy." Kidd PM.
Źródła:
en.wikipedia.org/wiki/Vitamin_K2
www.wikipedia.org
www.who.int/en/
authoritynutrition.com/vitamin-k2/
articles.mercola.com/sites/articles/archive/2013/10/12/vitamin-k2-benefits.aspx
www.vitamindcouncil.org/blog/dr-cannell-on-vitamin-k2/